Omschrijving

Nederland Zingt in de Zomer, 4 juli 2010

Ds. André Priem praat met Hans en Jannie Boven over hun liefde voor het wad en de zee. Maar ze raken ook aan de praat over stormen, op zee en in het leven.

Ds. Priem over de uitzending:

Deze zondag gaan we varen. Samen met Hans en Jannie Boven, bij wie ik opnieuw te gast ben op Ameland, maak ik een robbentocht. Zullen we de zeehonden te zien krijgen?

Het is prachtig om al varend te genieten van de Wadden. Op de boot ben ik met hen in gesprek over hun liefde voor het wad en voor de zee, maar we raken ook aan de praat over stormen. Stormen op zee. Soms echter kan het ook stormen in een mensenleven. Jannie en Hans hebben beiden in hun leven het nodige mee gemaakt. Hoe houd je dan het hoofd boven water?

In de meditatie lees ik opnieuw enkele verzen uit een Psalm. Ditmaal Psalm 107, over Gods hulp en kracht ín de storm.

----------------------------------------

Nederland Zingt in de Zomer, 11 juli 2010

Het laatste deel van het drieluik met Hans en Jannie Boven.

Ds. Priem over deze uitzending:

Bij de vuurtoren van Ameland ontmoet ik opnieuw Hans en Jannie Boven. We wandelen een stukje door de duinen en komen uiteindelijk in het dorp bij de kerk van Hans en Jannie uit. Hun gemeente is ontstaan uit een samenvoeging van de doopsgezinde gemeente en de gereformeerde kerk. Het is een warme gemeenschap waar ze zich erg thuis voelen.

Natuurlijk gaan we ook varen. Tot nu toe heb ik nog steeds geen zeehonden gezien. Gaat het deze zondag dan toch gebeuren? Met de boot 'De Zeehond' van Hans en Jannie naderen we ons doel: de zeehondenplaat.

Een gevoel van verwondering maakt zich van mij meester. Verwondering over het werk van onze Schepper. Een gevoel dat ik deel met de dichter van Psalm 104: "Alles hebt u met wijsheid gemaakt". Of zoals een mooi lied het verwoordt: Dan zingt mijn ziel: hoe groot zijt Gij!

----------------------------------------

Nederland Zingt in de Zomer, 18 juli 2010

Ds. Arie van der Veer is op bezoek bij Ada Meurs, vrijwilliger in de windgedreven oliemolen 'De Passiebloem'.

Ds. Van der Veer schrijft:

Leven van de wind

De mens kan veel, maar niet alles. Molenaar Ada Meurs kan daarom dubbel genieten van een onweersbui. Voor haar is dat een van die momenten, dat de overmoedige mens van deze tijd daar aan wordt herinnerd.

Niet alles is maakbaar.
We moeten leren leven in afhankelijkheid.

Dagelijks brengt zij dat in haar beroep in praktijk. Ada is molenaar op de eeuwenoude oliemolen 'De Passiebloem' in Zwolle. Ooit stonden er vijf aan de Nieuwe Vecht. 
Met haar zorgt een grote groep van vrijwilligers voor dit prachtige bouwwerk. Voor Ada valt in de molen de tijd weg. Ze ervaart iets van de eeuwigheid.

Ik ben er een dag geweest. En direct als je de molen binnenstapt, ervaar je het verschil met buiten. Binnen ruikt het naar rook. Een aparte geur. Het heeft alles te maken met de olie die in deze molen wordt gewonnen. De machtige, draaiende wieken zorgen er voor dat een heel bijzonder proces plaatsvindt. Uit lijnzaad wordt lijnolie gewonnen.

Ada leert me dat een molen de fabriek van vroeger is.
Maar wel een fabriek die draaide op bijzondere energie: de wind.
Energie waar ons land rijk aan is.

Toch moet je elke dag weer wachten. Is er wind? Hoe staat de wind? Elke keer weer moet de molen in de juiste windrichting gekruid worden. De kracht en de windrichting kan elk moment veranderen.

Ada leeft van de wind.
In verschillende opzichten.
De uitzending is vol herinneringen aan vroeger. De tijd staat even stil.

----------------------------------------

Nederland Zingt in de Zomer, 25 juli 2010

In oliemolen 'De Passiebloem' laat Ada Meurs ds. Arie van der Veer het proces van het slaan van de lijnolie zien.

Ds. Van der Veer schrijft:

Olie-dom

In de oliemolen 'De Passiebloem' in Zwolle wordt nog altijd voor de bezoeker lijnolie gewonnen. Molenaar Ada Meurs noemt het "het goud van de molen".

Het is prachtig om dit proces te zien.
Enorme molenstenen kneuzen het zaad. Daarna wordt het meel verwarmd. Onder hoge druk wordt vervolgens de olie uitgeperst.

En dat allemaal door eeuwenoude apparaten en machines. Stuk voor stuk aangedreven door de wind.

Het was hard werken in deze eeuwenoude 'fabriek'. Het was zes dagen lang, dag en nacht. De arbeiders werden niet oud. Het werken in de rook van het vuur, dat het lijnzaadmeel elke dag verwarmde, eiste zijn tol. Ook het dreunen van de heipaal, die er voor zorgde dat de olie geslagen werd, had zijn gevolgen.

Een schoorsteen kende de molen niet. Gehoorbeschermers bestonden niet. Kinderen die op de molen werkten, kwamen niet ver in de maatschappij. Ze waren slechthorend of doof en golden voor anderen als olie-dom.

Wie denkt er nog aan al die dingen als je in de winkel een fles sla-olie koopt. Sla verbinden wij met heerlijke malse sla, en niet met de harde doffe dreun van de heipaal.

Wie weet nog, dat, als we op ons werk een vergadering opschorten, die uitdrukking afkomstig is van dat werk in die eeuwenoude molens.

Wie er meer van wil weten, moet maar eens kijken naar de tweede uitzending met molenaar Ada Meurs. Wie met haar het proces, dat eeuwenlang in de oliemolen plaatsvond, nog weer eens meemaakt, komt nu de molen beslist niet olie-dom uit.

Hert verrijkt je kennis.
Je beleeft Nederland opnieuw.
Sommige mensen noemen dat: de goede, oude tijden.
Oordeel zelf maar.